Sosyal Medya Üzerinden İsim Belirtmeden Hakaret Etmek
HAKARET SUÇU NEDİR?
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun ‘’Şerefe Karşı Suçlar’’ başlıklı bölümünde yer alan Hakaret
Suçu kanun uyarınca; “Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut
bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına
saldıran kişinin hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılacağı hüküm altına alınmaktadır.”
Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek
işlenmesi gerektiği de yine aynı madde kapsamındadır.
Hakaret suçu iki temel şekilde işlenmektedir:
Mağdurun yüzüne karşı ve gıyabında... Mağdurun yüzüne karşı işlenen hakaret
suçunda, suçun oluşmuş sayılabilmesi için mağdurun kendisine isnat edilen hakaret, söz ve
davranışları o anda algılaması yeterlidir. Mağdurun gıyabında işlenen hakaret suçunda ise
hakaret fiilinin suç teşkil etmesi için, fiilin mağdurun gıyabında ve en az 3 kişiyle ihtilat ederek
işlenmesi gerekmektedir. Maddenin ikinci fıkrasında, hakaretin mağduru muhatap alan sesli,
yazılı veya görüntülü bir mesajla yapılması halinde ise, birinci fıkra hükmüne istinaden cezaya
hükmedileceği kabul edilmektedir. Buna göre, iletişim araçları yoluyla yapılan hakaret de kişinin
huzurunda yapılmış sayılmakta ve buna göre cezalandırılmaktadır. Hakaretin suça dönüşebilmesi
için hakarete uğrayan kişinin şikayette bulunması gerekmektedir. Mağdur olanın bu şikayet
hakkını 6 ay içinde kullanması gerekmektedir. Aksi halde kişi hakkını kaybeder.
“...Ne tür eylem ve sıfatların onur ve saygınlığı ihlal edici olduğunu belirlemede ölçüt, toplumda
yer, zaman ve boyut itibariyle örf ve adet ile özellikle pozitif hukuk kaideleridir.” (Yargıtay Ceza
Genel Kurulu 2001/9-132 E. 2001/155 K.)
HAKARET SUÇUNDA MATUFİYET ŞARTI NEDİR?
Matufiyet kelime anlamı olarak, “yöneliklik, yönelmiş olmaklık” olarak tarif
edilmektedir.Matufiyet şartı içtihatlarda adı, sanı, kimliği belli olmasa da ona yöneldiği
konusunda kuşku bırakmayacak şekilde ithamlara, yönelimlere yer veren ifadeler olarak kabul
edilmektedir. Matufiyet şartı hakaret suçlarında cezai yaptırım uygulanabilmesi için aranan bir
şartıdır. Matufiyet, hakaret suçunda mağdurun belirlenmesi anlamına gelmektedir ve söz
konusu hakaret suçunun cezai yaptırıma tabi olabilmesi için mağdurun belirlenmesi
gerekmektedir. İşte buna hukukta “matufiyet şartı” denilmektedir.
MATUFİYET NASIL BELİRLENİR? ŞARTLARI NELERDİR?
Matufiyet şartının gerçekleşmesi için aşağıda belirtilen unsurlardan birinin veya birkaçının
bulunması gerekir;
1) Kişinin adından açıkça söz edilmesi halinde matufiyet şartı gerçekleşir.
2) Kişinin konumunun, sıfatının gösterilmesi halinde matufiyet şartı gerçekleşir.
3) Kişi ile ilgili yukarıda belirtilen unsurlardan bahsedilmese bile konuşma içeriğinden bu kişinin
amaçlandığı, sözlerin ona yönelik olduğunun anlaşılması veya anlaşılabilir olması halinde
matufiyet şartı gerçekleşir.
Yasal düzenlemeye göre, hakaretin açıklanması için mağdurun adının açıkça belirtilmiş olması
şart değildir. Şayet hakaretin mağdurun şahsına yönelik olduğu hususunda herhangi bir şüphe
yoksa hakaret suçunun varlığı söz konusu olacaktır.
Bu nedenle, bu şekilde gerçekleştirilen eylemlerin cezasız kalmaması için kanun koyucu, bu yasal
düzenlemeyi hüküm altına alma ihtiyacı duymuştur. Bu açıdan bu yasal düzenlemenin hakaret
suçlarında önemli bir işleve sahip olduğunu ifade edebiliriz.
0 Yorum